شته ها حشراتی بسیار ریز هستند (حدود ۱ تا ۴ میلی متر طول) که شیره‌ی گیا هان را می‌مکند. این آفات تقریباً در همه‌ی مزارع، باغ ها و گلخانه ها دیده می‌شوند و به ویژه در بهار و تابستان زیاد می‌شوند. رنگ آن ها معمولاً سبز، سیاه، زرد یا سفید است و اغلب در پشت برگ ها، ساقه ها و غنچه های جوان تجمع می‌کنند.
نشانه‌ها و خسارت شته روی گیاهان
شته ها با خرطوم بلند خود از بافت های گیاه (عمدتاً از آوندها) شیره گیاهی را می‌مکند. این کار باعث ضعیف شدن گیاه، پیچ خوردن و بد شکلی برگ ها، کند شدن رشد، انتقال بیماری های ویروسی، ایجاد محیط مناسب برای مورچه ها و در نهایت سبب کاهش محصول می‌شود. همچنین شته ها عسلک (مایع شیرین و چسبناک) ترشح می‌کنند که روی برگ ها می‌ریزد و باعث رشد قارچ سیاه رنگی به نام دوده می‌شود؛ در نتیجه برگ ها سیاه و چسبناک می‌شوند و فتوسنتز کاهش می‌یابد.
چرخه زندگی شته‌ها
هر شته ماده می‌تواند در عرض چند روز چندین نوزاد زنده به دنیا بیاورد. به همین دلیل جمعیت شته ها خیلی سریع زیاد می‌شود. اما در پاییز وقتی هوا سرد و روزها کوتاه می‌شود، ماده تخم های مقاومی می‌گذارد که زمستان را تحمل می‌کنند. در بهار، از تخم ها دوباره ماده های بکرزا بیرون می‌آیند.
دشمنان طبیعی شته‌ها
خوشبختانه در طبیعت، دشمنان زیادی از شته ها تغذیه می کنند، از جمله : کفشدوزک ها، مگس‌های گل‌خوار، زنبورهای پارازیتوئید و سن های شکارگر. استفاده از این حشرات در کنترل بیولوژیک شته ها در گلخانه ها و باغ ها بسیار مؤثر است.
بهترین زمان مبارزه با شته
شته ها همیشه اول در نقاط نرم و جوان گیاه ظاهر می‌شوند(غنچه ها، برگ های تازه). بهترین زمان مبارزه، اوایل آلودگی است، قبل از اینکه جمعیت شته ها زیاد شود. برای کاهش خطر بیماری های ویروسی توسط شته ها، گیاهان آلوده را زود حذف کنید. مورچه ها را هم کنترل کنید، چون از شته ها محافظت می‌کنند.
روش های کنترل و مبارزه با شته ها:
-
روش های زراعی
- حذف علف های هرز اطراف مزرعه
- آبیاری و تغذیه متعادل (ازت زیاد باعث افزایش شته می‌شود)
- رعایت فاصله کاشت مناسب
- از بین بردن گیا هان آلوده در مراحل اولیه.
-
کنترل مکانیکی و طبیعی
- شست‌و شوی برگ ها با آب یا صابون های مخصوص گیاهی
- استفاده از روغن‌های معدنی یا صابون های حشره‌کش برای کنترل جمعیت کم
-
کنترل بیولوژیک
- رهاسازی کفشدوزک و زنبور پارازیتوئید در گلخانه ها
- جلوگیری از استفاده بی‌رویه سموم که باعث از بین رفتن دشمنان طبیعی می‌شود.
-
کنترل شیمیایی در صورت طغیان شدید
- در صورت زیاد بودن جمعیت شته ها : از سمومی مانند: آبامکتین آبگینه، پریمیکارب، ایمیداکلوپراید استفاده شود. حتماً باید برای جلوگیری از مقاومت، تناوب سم رعایت شود و دوره کارنس (زمان تا برداشت) رعایت گردد.
پیشگیری از افزایش جمعیت شته‌ها
برای پیشگیری از افزایش جمعیت شته ها استفاده از روغن تابستانه آبگینه شیمی توصیه می شود. این روغن خاصیت سمی نداشته و با تاثیر فیزیکی که بر روی برخی آفات از جمله شته دارد سبب خفگی آنان ودرنتیجه کنترل آن ها می شود.
لازم به ذکر است چنانچه جمعیت این آفت رو به افزایش بود روغن تابستانه آبگینه را با سم آبامکتین آبگینه ترکیب کرده و سمپاشی شود.
تأثیر دما بر رشد و تولیدمثل شته‌ها
دمای محیط یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سرعت تولیدمثل و رشد جمعیت شته ها است. در واقع، دما تعیین می‌کند که شته ها چقدر سریع زاد و ولد کنند یا جمعیتشان کاهش یابد.
شته ها حشرات خونسرد هستند؛ یعنی دمای بدنشان تابع دمای محیط است. دمای بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد بهترین دما برای رشد، تغذیه و تولید مثل آن‌هاست. در این دما، شته ها می‌توانند هر ۲ تا ۳ روز یک بار تولیدمثل کنند و جمعیتشان به سرعت چند برابر می‌شود. در دمای پایین (کمتر از 10 درجه سانتی گراد)، فعالیت شته ها کند می‌شود، تولید مثل تقریباً متوقف می‌گردد، در بیشتر گونه ها، فقط تخم های زمستانه زنده می‌مانند تا بهار بعدی. دمای بالا (بیش از ۳۰ درجه سانتی گراد) باعث کاهش باروری و مرگ شته ها می‌شود. همچنین عسلک تولیدی زود خشک می‌شود و گیاهان خشک‌تر می‌شوند.
یک پاسخ
بسیار عالی